Hightech uit Zwolle: hoe Bondus zorg toegankelijker maakt

Van ecoloog naar biomedische technologie
"Eigenlijk wilde ik ecoloog worden," vertelt Bas-Jan lachend. "Ik vond natuur altijd fascinerend, maar er waren gewoon weinig banen in te vinden. Daarom ben ik uiteindelijk Biomedische Technologie gaan studeren. Dat bleek een perfecte mix van biologie en techniek, precies wat ik zocht."
Samen met Sven Eijpe, die dezelfde studie deed in Enschede, zette hij de eerste stappen richting ondernemerschap. "We liepen in onze eerste banen al snel tegen hetzelfde probleem aan: er waren simpelweg geen goede machines om bepaalde medische producten te maken. Daarom dachten we: laten we het zelf bouwen. Eerst als idee, daarna steeds serieuzer. En, inmiddels zijn we een écht bedrijf geworden."
Bondus begon hun reis bij ZWINC, het startup- en incubatieprogramma in Zwolle, waar ze de eerste ondersteuning en netwerkcontacten kregen om hun idee om te zetten in een werkbaar product.
Printplaten, maar dan voor bloed
Het werk van Bondus is lastig in één zin uit te leggen. De eenvoudigste vergelijking? Een printplaat, maar dan niet voor elektriciteit, maar voor vloeistoffen zoals bloed.
"Onze klanten bedenken vaak de medische toepassingen, wij zorgen ervoor dat ze te maken zijn," legt Bas-Jan uit. "Een goed voorbeeld: we produceren onderdelen voor een test waarmee kankerpatiënten thuis hun gezondheid kunnen monitoren. In plaats van naar het ziekenhuis te moeten, prik je in je vinger, druppel je bloed in ons product, en wordt de meting automatisch doorgestuurd naar de arts. Dat scheelt niet alleen tijd, maar maakt zorg ook toegankelijker."
De kracht van Bondus zit in extreme precisie. "We werken met meerdere lagen materiaal die zó exact op elkaar geplakt worden dat er microscopisch kleine kanaaltjes ontstaan. Het klinkt misschien eenvoudig, maar het is enorm complex. Juist daar lopen veel bedrijven op vast, en dat is nou precies waar wij uitblinken."
Van coronatest naar de volgende generatie diagnostiek
Veel mensen kennen de coronatest of zwangerschapstest: een simpel strookje dat alleen een ja of nee aangeeft. "Onze producten gaan een stap verder," vertelt Bas-Jan. "Ze kunnen niet alleen zeggen of iets goed of fout is, maar ook nauwkeurige waarden meten. Denk aan hoeveel rode of witte bloedcellen iemand heeft. Dat opent een hele nieuwe wereld aan diagnostiek."
Door die nauwkeurigheid zijn de toepassingen bijna eindeloos: van thuistesten voor patiënten, tot experimenten die onderzoekers uitvoeren onder microscopen. "Wij bedenken die toepassingen niet zelf, maar maken ze mogelijk door het productieproces te ontwikkelen en op schaal te draaien."
Duurzaamheid: van biobased materialen tot slimme verbindingen
Naast precisie speelt duurzaamheid een steeds grotere rol bij Bondus. "We werken veel met kunststoffen, maar kijken altijd kritisch naar de grondstoffen," legt Bas-Jan uit. "Bijvoorbeeld: één van onze verbindingstechnieken is volledig biobased, de andere is deels biobased. Zo proberen we telkens de balans te vinden tussen gebruiksgemak en duurzaamheid."
Dat betekent dat sommige materialen voor 50 tot 70 procent uit biobased grondstoffen bestaan. "Daarnaast letten we erop dat alles wat in contact komt met patiënten niet-toxisch is. Het gaat uiteindelijk om de gezondheid van mensen, dus veiligheid staat altijd voorop."
Hoewel de onderdelen klein zijn, kan de impact groot zijn. "Als wij het productieproces slimmer en duurzamer inrichten, telt dat door in duizenden of zelfs miljoenen producten per jaar. Dat motiveert ons om ook op dit vlak steeds beter te worden."
Groeiambitie: van mini fabriek naar miljoenen testen
Op dit moment runt Bondus een klein fabriekje. De producten zijn gelukkig compact, waardoor er al duizenden stuks per jaar geproduceerd worden. Maar het team denkt groter.
"Onze ambitie is om productiestraten te bouwen waarmee we miljoenen testen per jaar kunnen maken," vertelt Bas-Jan. "Dat is de schaal waarop de technologie écht impact gaat maken. We zijn begonnen met z’n tweeën, inmiddels met vijf, en over vijf jaar hoop ik dat we minstens vijf keer zo groot zijn. Dat vraagt om meer mensen, meer ruimte én meer machines."
De kracht van de Makersfabriek
Bondus zat al op het terrein vóór de Makersfabriek officieel van start ging. "Voor ons is dit echt de ideale plek," zegt Bas-Jan. "We begonnen ooit in een klein kamertje, maar dat werkte gewoon niet. Hier heb je de ruimte om te groeien en tegelijk een creatieve omgeving met allerlei soorten bedrijven om je heen."
Die diversiteit is een groot voordeel. "In steden als Enschede of Delft heb je clusters van alleen medische bedrijven. Hier zit van alles door elkaar, en dat geeft energie. Juist de kruisbestuiving zorgt voor verrassende samenwerkingen en nieuwe ideeën. Dat maakt het werken hier extra leuk."
Zijn tip voor nieuwe ondernemers? "Laat je niet afschrikken door de openheid. Natuurlijk is het fijn om je eigen plek te hebben, maar de echte waarde zit in de ontmoetingen en de gesprekken met anderen. Dat levert veel meer op dan je van tevoren denkt."
Micro-loodgieters met grote impact
Bas-Jan vat het beeldend samen: "Eigenlijk zijn we gewoon micro-loodgieters. Zoals Breman vloerverwarming legt, maar dan duizend keer kleiner en veel nauwkeuriger. Je ziet ons werk niet, want het zit verstopt in machines maar het maakt wel degelijk het verschil."
De komende jaren wil Bondus verder doorgroeien en meer patiënten helpen met hun technologie. "Uiteindelijk draait het daar allemaal om: ervoor zorgen dat mensen sneller, beter en makkelijker geholpen worden. En, dat we vanuit Zwolle bijdragen aan de toekomst van de zorg, daar zijn we best trots op."